زبان نرم افزاری SASS چیست؟ مزیت های آن ؟

زبان نرم افزاری SASS یک پیش پردازنده برای زبان برنامه نویسی CSS است. این زبان ویژگی‌های متعدد و کاربردی زیادی دارد که کار کدنویسی با CSS را آسانتر و سریعتر می‌کند. در نرم افزار رستوران ماپرا نیز از این زبان استفاده شده است. در این مقاله می‌خواهیم زبان نرم افزاری SASS را تعریف کنیم و به ویژگی و مزایای آن بپردازیم.

SASS چیست؟

کلمۀ SASS مخففی برای عبارت Syntactically Awesome Stylesheets است. SASS یک پیش پردازنده یا Preprocessor برای زبان برنامه‌نویسی CSS است که به عنوان مکملی برای سهولت و سرعت در کار با CSS ساخته شده است. SASS با ویژگی‌های جالبی که دارد، مدیریت، دسته‌بندی و نگهداری از استایل‌های CSS را مخصوصاً زمانی که فایل‌های CSS حجیم و پیچیده باشند، ساده‌تر می‌کند.

پس از ساخت فایل‌ها به کمک SASS باید آنها را به کمک یکی از ابزارهای کامپایل مانند Hammer، CodeKit، Compass یا Koala فایل SASS را به تبدیل کنید. در ادامه به ویژگی‌ها و مزایای استفاده از SASS در برنامه نویسی خواهیم پرداخت.

Sass (ساس) یک زبان پیش‌پردازنده (Preprocessor) CSS است که برای توسعه و مدیریت کدهای سبک‌دهی وب سایت‌ها به کار می‌رود. Sass با افزودن ویژگی‌ها و امکاناتی به CSS که این زبان اصلی فاقد آنهاست، به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا کدهای CSS را به صورت سازمان‌یافته‌تر، خواناتر و قابل نگهداری‌تری ایجاد کنند. از ویژگی‌های Sass می‌توان به متغیرها، میکسین‌ها (Mixins)، نسل‌بندی (Nesting)، و توابع اشاره کرد که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد به صورت دینامیک‌تر و کارآمدتر با استایل‌های وب کار کنند. Sass در نهایت به CSS ترجمه می‌شود و توسط مرورگرها قابل فهم می‌باشد، اما از لحاظ کارآیی و مدیریت کد، توسعه با Sass می‌تواند بهبودهای چشمگیری را به همراه داشته باشد.

منبع امن برای دانلود SASS کجاست؟

بهترین منبع برای دانلود SASS سایت رسمی آن با آدرس http://sass-lang.com است. از آنجایی که SASS با انواع زبان‌های طراحی سایت مانند زبان PHP، زبان Ruby و زبان Asp سازگار است، هنگام دانلود این نرم افزار دقت کنید که با توجه به زبان برنامه‌نویسی مورد نظر خود نسخۀ مناسب را دانلود کنید.

SASS چه ویژگی‌هایی دارد؟

     مهمترین و اساسی‌ترین ویژگی‌های SASS عبارتند از:

• متغیرها یا Variables: همچون دیگر زبان‌های برنامه‌ریزی، نرم افزار SASS نیز می‌تواند متغیرهایی را بسازد، در این متغیرها اطلاعات را نگهداری کند و در آینده و در زمان نیاز، این اطلاعات را در جای مناسب بکار برد. هنگام تعریف هر متغیر انواع مختلفی از مقادیر متنوعی مانند اعداد، رنگ‌ها و رشته‌ها را می‌توان در آن با پسوند $ ایجاد کرد. نکتۀ جالب و مهم درایجاد متغیرها این است که هرگاه از یک متغیر حتا به تعداد زیاد در فایل‌های دیگر استفاده کردید، اما به دلایلی مجبورید که رنگ یا مقادیر دیگری را تغییر دهید، نیازی نیست که تغییر را در همۀ آن متغیرها تک تک اعمال کنید. بلکه با ایجاد تغییر مورد نظر در یک متغیر، بقیۀ آنها نیز تغییر خواهند کرد.
• وراثت یا ارث بری/گسترش (Extend/Inheritance): قابلیت وراثت در SASS یکی از بهترین و کاربردی‌ترین ویژگی‌های این نرم افزار است. با بکارگیری ویژگی وراثت با دستور @extend از حضور کدهای تکراری جلوگیری یا در استفاده از آنها صرفه‌جویی می‌کند. دستور گسترش یا ارث بری در SASS می‌تواند مجموعه‌ای از مشخصه‌های تکراری موجود در CSS را خلاصه و این مجموعه را از یکی به دیگری انتقال دهد. این ایجاد اشتراک در فایل‌های مشترک در حجم نهایی فایل کامپایل شده نیز مؤثر است. با این دستور می‌توان از مبحث DRY یا خود را تکرار نکن (Don’t Repeat Yourself) پیروی کرد.
• Mixins یا ایجاد گروهی از توابع: به این ویژگی از SASS ترکیب کد یا گروه بندی نیز می‌گویند که یکی از خصوصیات کارآمد این برنامه است. دستور @mixin در SASS موجب می‌شود تا قطعه کدهایی در CSS که مجبور به تکرار در فایل‌ها هستند و نمی‌توانیم از تکرار آنها جلوگیری کنیم، تبدیل به الگوهایی شوند تا از آن الگو در فایل به تعداد مورد نظر تکرار شود. سپس می‌توان این الگوها را گروه‌بندی کرد و در مواقع لازم آنها راا در وبسایت بکار برد. دستور @include برای استفاده دوباره از آنها در برنامه است.
• کدهای تو در تو یا عملیات Nesting: تا پیش از حضور SASS، ویژگی تو در تو به HTML اختصاص داشت و CSS توانایی نستینگ یا ایجاد کدهای تو در تو را نداشت. حالا CSS به لطف حضور SASS می‌تواند از این قابلیت پشتیبانی کند. کدهای تو در تو مزایای بسیاری از جمله کاهش تعداد کدهای نوشته شده، مرتب شدن کدها، خوانش پذیری بهتر آنها و پیشگیری از بروز اشتباه‌های احتمالی می‌شود.
• عملگرها یا Operators: در SASS امکان استفاده از عملگرهای ریاضی مانند +، -، *، / و % وجود دارد. این ویژگی به SASS کمک می‌کند تا محاسبات مختلف را انجام دهد، توابع استاندارد ریاضی را بسازد، این توابع را با یکدیگر ترکیب کند و با توابع پیچیده‌تر محاسبات پیچیده‌تری را پیش ببرد.
• قطعه کدها (Partials) و ایمپورت (Import): قطعه کدها یا Partials فایل‌هایی کوچک هستند که در SASS به صورت قطعه و ماژولار ساخته می‌شوند و می‌توان آنها را به فایل‌های دیگر SASS منتقل کرد. عمل وارد کردن قطعه کدها را ایمپورت با کد @import می‌نامند. شما حتا می‌توانید فایل‌هایی غیر از قطعات کد کوچک ساخته شده در SASS را از اینترنت دانلود و با دستور Import به فایل خود وارد کنید.

مزایای استفاده از SASS چیست؟

     ویژگی‌هایی که در بخش پیش به آنها اشاره کردیم، موجب می‌شوند که این نرم افزار در مقایسه با انواع دیگر از مزایای متعددی بهره ببرد. برخی از مهترین مزیت‌های استفاده از SASS عبارتست از:

• یکی از مهمترین نقطه ضعف‌های CSS تکرار بسیار زیاد کدها در زمان کدنویسی آن است. نرم افزار SASS به عنوان مکملی برای CSS از تکرار این کدها جلوگیری می‌کند و نظم بخشی و سامان دهی به کدها را ممکن می‌سازد.
• سازگاری با تمامی نسخه‌های CSS: کد نویس‌ها می‌توانند با پشتیبانی SASS از انواع کتابخانه‌های محبوب CSS مانند CSS1، CSS2 و CSS3 استفاده کنند.
• بسیاری از برنامه نویسان حرفه‌ای در سرتاسر دنیا برای تولید صفحات وب از این نرم افزار پیشرفته و کارآمد استفاده می‌کنند. این برنامه از سوی برنامه‌نویسان برتر، توسعه دهندگانی (Developers) همچون Bourbon، Compass و Susy خیلی از شرکت‌های برنامه نویسی پشتیبانی می‌شود.
• قابلیت نصب روی تمامی سیستم عامل‌ها: نرم افزار SASS روی تمام سیستم‌های عامل نصب می‌شود و محدودیتی برای سیستم مورد استفاده ندارد. فقط لازم است پیش از نصب آن روی ویندوز و لینوکس ابتدا زبان برنامه نویسی Ruby را نصب کنید. از آنجایی که سیستم Mac به صورت پیش‌فرض برنامۀ Ruby را روی خود نصب می‌کند، نیازی به نصب دوبارۀ آن برای استفاده از SASS ندارید.

سخن پایانی

     SASS پیش پردازنده‌ای بسیار قدرتمند و کارآمد و با مزایای بسیاری برای CSS است که شماری از باگ‌های آن را برطرف ساخته و کار با این نرم افزار را ساده و سریع کرده است. SASS ویژگی‌های بسیار کاربردی دارد که در این مقاله به مهمترین آنها اشاره کردیم.