فرانچایز یکی از مهمترین و کاربردیترین مدل کسب وکار در دنیای امروز است، که باعث ایجاد الگوهای زنجیرهای میشود.
در این مدل کسب و کار، یک شرکت یا برند در قبال دریافت درصدی از درآمد، طبق اصول یک قرارداد مشخص حق استفاده از برند، لیسانس و آموزش را به فرانچایز گیرنده میدهد و خدماتی مثل: فراهم کردن مواد اولیه و تبلیغات را نیز به عهده میگیرد.
در حقیقت فرانچایز یک مدل سرمایه گذاری موفق برای کاهش ریسک سرمایه گذاری است. یک استراتژی کسب وکار برای جذب و نگهداری مشتری.
فرانچایز یک سیستم بازاریابی است که هدف آن به وجود آوردن یک شکل مشخص و با کیفیت دربارهی محصولات یا خدمات یک شرکت در خاطرهی مشتری است.
در حال حاضر فرانچایز فقط به فروشگاههای زنجیرهای ختم نمیشود و موفقیت این مدل کسب و کار باعث رشد و گسترش در زمینههای دیگر هم شده است. خدماتی مانند: رستورانها، سوپرمارکتها، مراکز درمانی، و … به صورت فرانچایز اداره میشود.
ریشهی کلمهی فرانچایز:
واژهی لاتین فرانچایز از یک گویش قدیمی فرانسوی به معنی: صداقت، امتیاز و آزادی گرفته شده است.
توسعهی کسب و کار در مدل فرانچایز:
یکی از موفقترین کسب وکار های فرانچایزینگ رستوران ها هستند، نمونه های زیادی وجود دارد که ثابت میکند مدل فرانچایز در رستوران بسیار خوب نتیجه داده که در ادامه به بررسی این نمونه ها خواهیم پرداخت.
با نگاهی گذرا به موفقترین رستوران های فرانچایز میتوان به این نتیجه رسید که سیستم آنلاین در این روش بسیار کاربردی بوده و با انسجام بیشتری همراه است، مثلا منوی دیجیتال را در نظر بگیرید که امکان نمایش محصولات یک مجموعه را بدون استفاده از روش سنتی امکان میکند. یا برای گزارش گیری از وضعیت سود و فروش از نرم افزار رستوران استفاده میکنند، که امکان استفادهی هر کاربر به صورت همزمان را نیز دارد.
رستوران هایی که با این روش ها کار میکنند به مراتب نگاهی دقیق و موشکافانه دارند و برای ارتباط مشتری از سیستم باشگاه مشتریان رستوران استفاده میکنند، چرا که هدف از ساخت این سیستم، شناخت بیشتر مهمانان برای بهبود هر چه بیشتر ساز و کار رستوران است.
آموزش فرانچایز
به مدد تکنولوژی کسب و کار های جدید هر روز در حال گسترش هستند و تعداد آن ها به صورت تصاعدی بالا میرود، با توجه به این اصل، دانستن و آموزش فرانچایز و مباحثی از این قبیل میتواند بسیار راهگشا باشد.
آموزش منظم شرکتها:
شرکتها برای اعطای حق امتیاز برند خود (فرانچایز) اهداف مختلفی را دنبال میکنند و طبق این اهداف آموزش فرانچایز را به فرانچایز گیرنده ارائه میدهند.
آموزشهایی از قبیل:
-آگاهی برند
-گسترش و توسعهی سرمایه
-جذب سرمایهی اولیه
-توسعهی بازار
که در این میان آموزش در راستای توسعهی بازار از اهمیت بیشتری برخوردار است، چرا که در صورت عملکرد اشتباه شعب احتمال شکست برند و از دست دادن سهم بزرگ بازار بسیار زیاد است و میتوان گفت توسعهی بازار بیشترین سهم را در آموزش فرانچایز دارد.
شاید بتوان این گونه نتیجه گرفت که مهمترین هدف شرکتهای فرانچایز دهنده حفظ یکپارچگی فرهنگ و اهداف شرکت در کلیه شعب است و آموزش فرانچایز هم در همین راستا انجام میشود.
نگاهی اجمالی به مدلهای مختلف فرانچایز
خدماتی:
در این مدل فرانچایز گیرنده خدماتی را زیر نظر نام تجاری فرانچایز دهنده و مالکیت فکری آن انجام میدهد.
مانند: برند الون
صنعتی:
در این مدل فرانچایز گیرنده یا امتیاز گیرنده محصولی خاص را طبق قوانین فرانچایز دهنده تولید میکند و آن را تحت نام حقوقی مالک برند به فروش میرساند.
رستورانهای کی اف سی و مک دونالد از این دسته هستند که با هوشمند سازی سیستم فروش مانند: فاکتور آنلاین رستوران توانستهاند در این مدل بسیار موفق عمل کنند.
توزیعی:
در این مدل فرانچایز گیرنده محصولات خاصی را در فروشگاه هایی با نام تجاری امتیاز دهنده به فروش می رساند.
مانند: فروشگاه های زنجیره ای
مزایا و معایب فرانچایز
قبل از این که به مزایا و معایب فرانچایز بپردازیم یک نکته را باید یاد آوری کنیم و آن این که فرانچایز، رابطهی مستقیمی با ریسک پذیری دارد و اگر شرکت یا شخص روحیه ریسک پذیری ندارد، نمیتواند در این مدل سرمایه گذاری موفق شود. اما اگر ریسک پذیری همراه با تلاش و هوشمندی باشد خیلی زودتر از زمان پیش بینی شده به نتیجه خواهد رسید.
با این مقدمه به مزایا و معایب فرانچایز هر دو گروه یعنی فرانچایز دهنده و فرانچایز گیرنده می پردازیم.
مزایا برای فرانچایز دهنده:
-پیشرفت کم هزینه
-بازاریابی
-بازبینی نیازهای بازار
-امکان دسترسی به پول بیشتر
معایب برای فرانچایز دهنده:
-مدیریت دشوار
مزایا برای فرانچایز گیرنده:
-استفاده از یک برند مشخص و مشهور و عدم نیاز به ساخت برند از ابتدا
-بهرهمندی از حمایت فرانچایز دهنده
-بهرهمندی از خدمات آموزشی شرکت مادر(فرانچایز دهنده)
-کاهش هزینههای بازاریابی و تبلیغات
-کاهش ریسک سرمایهگذاری
-سهولت بیشتر برای گرفتن وام
-بهرهمندی از روند مدیریتی موفق و مشخص
-بهرهمندی و دسترسی راحت به تامین کننده ها و پیمانکاران
معایب برای فرانچایز گیرنده:
-انجام تمامی قوانین طبق دستورالعمل شرکت مادر(فرانچایز دهنده)
-وابستگی به صاحب برند
-تهیه اکثر مواد اولیه از صاحب برند
-کاهش درآمد ( پرداخت وجه قابل توجهای به فرانچایز دهنده در ابتدای کار و پرداخت در صدی از فروش به شرکت مادر در حین کار)
با توجه به نکاتی که در خصوص مزایا و معایب فرانچایز اشاره شده شاید بتوان اینطور نتیجه گرفت که مزایای فرانچایز بیشتر از معایب آن است چرا که شرکت های مهمی در سراسر جهان با این مدل کسب و کار به موفقیت های زیادی دست یافتهاند.
نمونه های موفق کسب و کار فرانچایز خارجی
-استارباکس یک نمونه موفق مدل فرانچایز است.
-همتون هتل Hampton Hotels
-فست فود ساب وی subway
-کی اف سی KFC
-پیتزا هات pizza Hut (این رستوران روی فروشگاههای کوچک برای عذای بیرون بر تمرکز کرده و به وسیله سیستم آنلاین مانند: منوی دیجیتال با مشتریان خود در ارتباط است.)
-مک دونالد (از قدیمی ترین نمونه های مدل فرانچایز در جهان است.)
-رستوران دنیز Denyys این برند همیشه در تلاش است تا سرگرمی و جذابیت را به برنامهی اصلی رستوران اضافه کند و از طریق باشگاه مشتریان رستوران با مخاطبان خود در سراسر جهان تبادل نظر میکند.
-الون Eleven ( با بیش از 50هزار شعبه در سراسر جهان همچنان به توسعه میاندیشد.
-شرکت خدماتی سروپرو Servpro که حدود 1700 شعبه در سراسر جهان دارد.
کلام آخر
مدل کسب و کار فرانچایزها به مراتب موفقتر از استارت آپ ها هستند، چرا که با پشتیبانی شرکت معتبر و قابل اطمینان فرانچایز دهنده میتوان کسب و کاری با جریان درآمد مطمئن و منطقی ایجاد کرد. و به آیندهی این مدل خوشبین بود.